Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων αποτελεί μία από τις πιο συχνές σεξουαλικώς μεταδιδόμενες νόσους, με το ποσοστό προσβολής των ατόμων να φτάνει το 75%.
Ένα στα τέσσερα άτομα θα έρθει σε επαφή κατά τη διάρκεια της ζωής του με τον ιό. Στο μεγαλύτερο ποσοστό η λοίμωξη θα αυτοπεριοριστεί από τον οργανισμό σε αρκετές όμως περιπτώσεις θα υπάρξουν συμπτώματα.
Οι κλινικές εκδηλώσεις του ιού αφορούν είτε την εμφάνιση ,εξωτερικά κυρίως, των οξυτενών κονδυλωμάτων είτε θα προκαλέσουν αλλοιώσεις στον τράχηλο. Οι τελευταίες χαρακτηρίζονται ως προκαρκινικές αλλοιώσεις καθώς ανάλογα με τη βαρύτητα τους, με το πέρασμα του χρόνου, μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο 7ος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες και ο 2ος πιο απειλητικός για τη ζωή μιας γυναίκας. Περίπου 500.000 νέα κρούσματα παρουσιάζονται παγκοσμίως με τις μισές περίπου περιπτώσεις να καταλήγουν από τη νόσο. Στη χώρα μας τα νέα περιστατικά φτάνουν τα 400.
Σε ποσοστό 90—95% στις συγκεκριμένες ασθενείς ανιχνεύθηκε ο ιός τω ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (HumanPapillomaVirus ,HPV) και πιο συγκεκριμένα οι τύποι 16 και 18,οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου λόγω της έντονης ογκογόνου δράσης τους.
Ευτυχώς ένα μεγάλο όπλο που διαθέτουμε πλέον στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων και ειδικά κατά των τύπων 16 και 18.
Στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο είδη εμβολίου , το διδύναμο που αφορά τους τύπους 16 και 18 και το τετραδύναμο που αφορά τους τύπος 16,18 , 6 και 11. Ο πληθυσμός που ανταποκρίνεται καλύτερα είναι οι γυναίκες ηλικίας από 11 μέχρι 26 ετών. Σε αυτόν τον πληθυσμό έχει βρεθεί ότι επιτυγχάνονται τα υψηλότερα ποσοστά ανοσίας. Μάλιστα σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν για τις παραπάνω ηλικίες μέχρι 31/12/20016.
Ο εμβολιασμός γίνεται σε δύο δόσεις μέχρι την ηλικία των 14 ετών ενώ στα κορίτσια που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους απαιτούνται τρεις δόσεις . Το εμβόλιο πρέπει να χορηγείται με ενδομυϊκή ένεση. Προτιμώμενες θέσεις είναι η περιοχή του δελτοειδή μυ και η άνω προσθιοπλάγια περιοχή του μηρού. Ο εμβολιασμός ολοκληρώνεται σε τρεις δόσεις οι οποίες πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί σε διάστημα 6 μηνών. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που έχουν παρατηρηθεί είναι πόνος και κοκκίνισμα στην περιοχή της ένεσης και ζάλη.
Οι μελέτες μέχρι τώρα δείχνουν ότι οι πληθυσμοί των γυναικών που έχουν εμβολιασθεί παρουσιάζουν μια πολύ μεγάλη μείωση στη συχνότητα εμφάνισης του ιού σε δείγματα που συλλέγονται από τον τράχηλο, μείωση στην εμφάνιση των γεννητικών κονδυλωμάτων και αυξημένη προστασία έναντι των προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας.
Σε χώρες όπως η Αυστραλία που η κάλυψη του πληθυσμού με το εμβόλιο έχει φτάσει πάνω από το 80% ,τα αποτελέσματα είναι άκρως εντυπωσιακά καθώς περιορίστηκε η εμφάνιση των κονδυλωμάτων στον εμβολιασμένο πληθυσμό σε ποσοστό πάνω από 90% και η προστασία έναντι των δυσπλασιών άγγιξε το 50%. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πολλές ανεπτυγμένες χώρες επεκτείνουν τον εμβολιασμό και των αγοριών για καλύτερη πρόληψη και προστασία και του αντρικού πληθυσμού από το κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πρωκτού που οφείλεται στον ίδιο ιό. Μάλιστα μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά και το νέο εμβόλιο το οποίο θα είναι εννιαδύναμο ,θα περιλαμβάνει δηλαδή 9 στελέχη του ιού.
Παρά λοιπόν το γεγονός ότι το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχει προχωρήσει σε νέο επίπεδο στις ανεπτυγμένες χώρες ,στην Ελλάδα δε συμβαίνει το ίδιο. Δυστυχώς στη χώρα μας το επίπεδο του εμβολιασμού είναι πολύ χαμηλό και αυτό οφείλεται κυρίως στην ελλιπή ενημέρωση αρχικά των γονέων καθώς και των νεαρών κοριτσιών.